Epilepsi Nasıl Belirtiler Gösterir ?

​

  Epilepsi çok farklı bulgularla kendini gösterebilir. En sık bulgusu şuur kaybı, düşme ve vücutta kasılmadır. Nöbetler gündüz veya gece uykusunda gelebilir. Genelde ne zaman geleceği bilinmez ancak bazı hastalar nöbetlerin geleceğini hissedebilir. Bazı hastalarda düşme ve kasılma olmadan sadece dalma şeklinde nöbetler de görülebilir. 

​

Hangi durumda uzmana başvurmak gerekir?

​

  Herhangi bir epilepsi nöbeti geçirilmesi durumunda hemen nöroloji uzmanına başvurmak gerekir. 

​

Epilepsi nöbeti nedir?

​

  Epilepsi nöbeti beyin bir bölgesinden veya tamamından aynı anda başlayan anormal elektriksel aktivite sonucu oluşur. Bu aktivite sonrası beyin fonksiyonları kısmen veya tamamen bir süreliğine bozulur. Nöbetler genelde birkaç dakika sürer ancak 5 dakikadan uzun sürerse ambulans çağırılarak acil hastaneye gidilmelidir. Hastalar nöbet sonrasında uyansalar da tam olarak kendilerine gelmeleri uzun sürebilir.

 

Epilepsi nöbetinin belirtileri nelerdir?

​

  Nöbet sırasında en sık gördüğümüz belirti şuur kaybıdır. Şuur kaybına ağızda kayma, başta dönme, kol ve ellerde otomatik hareketler eşlik eder. Büyük nöbet dediğimiz daha ciddi nöbetlerde yere düşme ve vücutta şiddetli kasılmalar görülür. Böyle durumlarda dil veya dudağı ısırma, idrar kaçırma da eşlik edebilir. Çocuklukta görülen bazı nöbetlerde kasılma olmaksızın sadece göz dalması görülebilir.

Epilepsi ilaçları hangileridir?

​

  Birçok epilepsi ilacı bulunmaktadır. En sık kullanılan ilaçlar valproik asit, karbamazepin, fenitoin, levetirasetam, lamotrijin ve topiramat etken maddelerini içerenlerdir. Bu ilaçlar beyindeki anormal elektriksel boşalımları durdurarak nöbetleri baskılar

​

Epilepsi çeşitleri nelerdir?

​

  En sık görülen epilepsi tipleri Jeneralize epilepsiler, parsiyel epilepsiler, kompleks parsiyel epilepsiler ve absans epilepsilerdir.

Jeneralize epilepside tüm beyin aktivitesi bir anda bozulur. Genelde şuur kaybı düşme ve tüm vücutta kasılma olur. 
Parsiyel epilepsilerde beynin sadece bir bölümünde epilepsi aktivitesi oluşur. Genelde sadece bir uzuvda kasılma görülür ve şuur kaybı olmaz
Kompleks parsiyel epilepsilerde şuur kaybı olur ancak kasılmalar vücudun belli bölgeleriyle sınırlıdır. Genelde ellerde otomatik ve tekrar eden hareketler görülür
Absans epilepsileri çocuklarda görülür ve belirtisi genelde dalmadır.

​

Epilepsi’nin nedenleri nelerdir?

  Epilepsilerin bazıları beynin belli bölgesinde bozulma sonucu bu bölgeden yayılan bir elektriksel aktivite sonucu oluşur. Bu duruma beyin tümörleri ve travmalar sonucunda ortaya çıkan epilepsiler örnek olarak verilebilir. Bazı epilepsi tiplerinde de tek bir bölgede hasar yoktur. Epilepsi nöbeti beynin tamamında birden başlar. Çocuklukta başlayan epilepsiler genelde bu tiptedir.

​

​

Epilepsi nöbeti geçiren biri gördüğümüzde ne yapmalıyız. 

​

Epilepsi nöbetleri çok farklı biçimlerde karşımıza çıkar. Bazı nöbetlerde kişi fazla hareket etmez, sabit bakma ve donma tarzı davranışlar görülür. Ancak bazı nöbetlerde de yere düşme, kasılma ve vücutta atmalar olur. Özellikle düşme ve kasılmanın eşlik ettiği bu büyük nöbetler tehlikeli olabilir. Çoğu nöbette hastanın acile götürülmesine veya 112 nin aranmasına gerek yoktur. Ancak etrafta bulunan kişilerin ne yapacağını bilmesi gerekir

​

Nöbet geçiren birini gördüğümüzde 112 yi arayalım mı?

  Eğer kişi hayatında ilk kez nöbet geçiriyorsa, solunum güçlüğü varsa, nöbetten sonra kendine gelemiyorsa, nöbet 5 dakikadan uzun sürüyorsa, nöbet sırasında kendini yaralamışsa, nöbet suda geçirilirse, kişide diyabet, kalp hastalığı veya gebelik varsa hemen 112 aranmalıdır.

​

Büyük nöbet (düşme ve kasılma) geçiren birine ne yapalım?

​

  Öncelikle sakin olun. Eğer 112 yi aramanız gereken durumlardan biri yoksa kişiyi yavaşça yere yatırın ve nöbet bitene kadar yanında kalın. Başının altına yumuşak birşey koyun. Etraftaki zarar verici , kişinin çarpabileceği, üzerine düşebilecek eşyaları uzaklaştırın. Nöbet geçiren kişiyi sol tarafına çevirerek nefes almasını kolaylaştırabilirsiniz. Kravat gibi nefes almayı zorlaştıracak kıyafetlerle ve gözlük gibi kırılabilecek şeyleri çıkarın. Kişinin üzerinde bir hastalığı olduğunu belirten tıbbi bir uyarı yazısı (bileklik vb.) olup olmadığına bakın. Nöbet 5 dakikayı geçerse 112'yi arayın. Kişi uyanınca ona durumu açıklayın ve evine dönmesine yardımcı olun.

​

Neleri yapmayalım?

 

 Nöbet geçiren birine aşağıdakileri yapmayın.

​

• Kasılmaları durdurmaya çalışmayın.

​

• Kendine tamamen gelinceye kadar su veya yiyecek vermeyin, bilinci yerinde değilken vereceğiniz gıda akciğerlere kaçabilir.

​

• Ağzına bir şey sokmayın, bu çene ve dişlerde hasara neden olabilir.

​

• Sunni solunum yapmaya çalışmayın, kasılmalar bitince solunum geri gelir.

​

​

Doç.Dr. Barış Metin