İnme beyinde damarsal bir olay sonucu bir beyin bölgesinin ölmesi anlamına gelir. Genelde nedeni damar tıkanıklığıdır. Beyin damarları ateroskleroz da denilen damar sertliğine bağlı tıkanabilir. Bu tıkanıklık beyni besleyen şah damarlarında olabileceği gibi beyin içi daha küçük damarları da etkileyebilir. Bunun yanında beyne özellikle kalpten emboli dediğimiz pıhtı atması da sık görülen bir durumdur. Bazen inme nedeni damar tıkanıklığı değil beyin içi kanamalardır. Beyin kanamalarının en sık nedeni de kontrolsüz tansiyon yüksekliğidir. Hipertansiyon yanında şeker hastalığı, sigara, alkol, kolesterol yüksekliği, obezite ve hareketsiz yaşam da önemli inme nedenleridir. Bu nedenler arasında özellikle sigara kullanımı inmenin en önemli önlenebilir nedeni olarak göze çarpmaktadır. İnme özellikle ileri yaştaki bireyleri etkilese de aslında her yaşta görülebilir. En sık ani felç, bedenin bir tarafında güçsüzlük, konuşma bozukluğu, baş dönmesi, şiddetli bulantı kusma, baş ağrısı inme belirtileri olarak karşımıza çıkar. Bu belirtiler kalıcı olabileceği gibi kısa süre içinde düzelebilir. Belirtiler kısa sürede düzeldiği zaman ismine geçici iskemik atak diyoruz. İnme geçiren bir hastanın acilen tam teşekküllü bir sağlık kuruluşuna başvurması gereklidir. Bu başvuru hiç vakit kaybetmeden yapılmalıdır. İnmenin ilk 4 saatinde hastanın özel şartları uygunsa güçlü kan sulandırıcılar verilerek belirtiler geri döndürülebilir. Bu hastaların birçoğunun hemen hemen hiçbir arıza kalmadan hayatına devam etmesi anlamına gelir. Bu özellikle inmenin başlangıcından itibaren en geç bir saat içinde hasta acil servise götürülmelidir. İnme geçiren bir hastada acil serviste ilk müdahale sonrası mutlaka beyin tomografi veya manyetik rezonans (MR) tetkiki yapılır. Bu tetkik inmenin büyüklüğü, kanama mı tıkanıklık mı olduğu hakkında bilgi verir. Bunlar yanında çeşitli kan tetkikleri de istenir. Bu tetkiklerin sonucuna göre tedavi yöntemine ve sürecine karar verilir. İnme geçiren birçok hasta yapılan tüm müdahalelere karşın çeşitli arızalarla yaşamak zorunda kalır. Bunlar arasında felç, konuşma bozukluğu, yürümede dengesizlik, yutma sorunu en sık görülenlerdir. Bu tip hastaların uzman nörorehabilitasyon merkezlerinde çok disiplinli bir ekip tarafından rehabilitasyonlarının yapılması gereklidir. Fizyoterapi, dil-konuşma terapisi, ergoterapi gibi rehabilitasyon yöntemleriyle hastaların günlük yaşamlarına en kısa sürede dönmeleri hedeflenir. Ayrıca nöromodülasyon denilen beyin uyarı teknikleri de hastaların beyin fonksiyonlarını geri kazanmaları için kullanılabilir. Bu nöromodülasyon teknikleri arasında transkranyal manyetik uyarı denilen beynin manyetik dalgalarla uyarılmasını sıklıkla kullanıyoruz. Özetle inme tehlikeli bir hastalık olmasına karşın erken tanı, müdahale ve rehabilitasyon ile zararları en aza indirilebilir.
Comments